اخطارهای دنیای مجازی ،کسب و کار در فضای مجازی و تحلیل فضای فرهنگی ،سیاسی و اجتماعی

دکتر بهروز نقویان دکترای مدیریت ، مدیر عامل شرکت تولید نرم افزارهای هوشمند ، خواننده پاپ و محلی خراسان شمالی ،مشاور شهرک صنعتی ایران مشاور دیجیتال مارکت و صادرات

اخطارهای دنیای مجازی ،کسب و کار در فضای مجازی و تحلیل فضای فرهنگی ،سیاسی و اجتماعی

دکتر بهروز نقویان دکترای مدیریت ، مدیر عامل شرکت تولید نرم افزارهای هوشمند ، خواننده پاپ و محلی خراسان شمالی ،مشاور شهرک صنعتی ایران مشاور دیجیتال مارکت و صادرات

می خواهم کنارت بمانم

شما از گلدان‏های خانه‏تان چطور مواظبت می‏کنید؟ می‏دانید هر چند وقت یک بار باید به آنها آب بدهید؟ می‏‏دانید  در طول سال گل‏هایتان چه مراحلی را برای رشد طی می‏کنند؟ گیاهان شما چه زمانی گل می‏دهند و گل‏هایشان چه زمانی تمام می‏شود یا چه زمانی برگ‏هایشان کم می‏شود؟ در باغچه‏ حیاط درخت میوه دارید؟ درخت شما چه زمانی میوه می‏دهد؟ اگر قرار باشد، شما باغبان خوبی برای باغچه یا گلدان‏هایتان باشید. باید اطلاعات کاملی درباره مراحل رشد ونمو گیاهانتان داشته باشید و گرنه ممکن است بی‏اطلاعی شما از روند رشد گیاه باعث شود انتظارات نابجایی در ذهنتان شکل بگیرد و با این تفکر اشتباه کاری کنید که به گیاهتان آسیب برسد یا آن را کاملا نابود کنید. زندگی مشترک شما هم نهالی است که قرار است با کمک شما و همسرتان به رشد و شکوفایی برسد اما زمانی که از مراحل و فرایند زندگی مشترک خود بی‏اطلاع هستید نه تنها نمی‏توانید به رشد و شکوفایی آن کمک کنید بلکه ممکن است این بی‏اطلاعی شما آسیب جدی‏ای به زندگی‏تان وارد کند.

 

نمی‏شود از درخت گیلاس انتظار داشت که در ماه بهمن سبز باشد یا درخت خرمالو در تیر ماه میوه بدهد. یا وقتی ماه به ماه به درختان با گل‏هایتان آب نداده‏اید، توقع داشته باشید آنها سبز بمانند و میوه بدهند. اما وقتی پای زندگی مشترک وسط می‏آید، بسیاری از زوج‏ها همه این نکات واضح را از یاد می‏برند.

کمتر کسی به این توجه می‏کند که ازدواج طی سال‏ها چه مراحلی را پشت سر می‏گذارد یا برای داشتن زندگی خوب باید به چه نکاتی توجه کرد و چه کارهایی انجام داد. همین کم‏اطلاعی و بی‏توجهی هم البته باعث می‏شود که تعدادی از زوجین بعد از مدت کمی که از ازدواجشان می‏گذرد- وقتی اوضاع بر وفق مراد نباشد- تصمیم به جدایی بگیرند. این تصمیم درست مثل این است که شما چون درخت گیلاستان در بهمن میوه نداده، آن را از خاک بیرون بکشید و گوشه‏ای بیندازید! اما در عوض زمانی که با مراحل رشد درخت آشنا باشید، می‏دانید که در اواخر بهمن- زمانی که هنوز شاخه‏ها کاملاً خشکند- زمان هرس و رسیدگی به درخت است؛ کود دادن و بیل زدن خاک را فراموش نمی‏کنید و تصور نمی‏کنید چون شاخه‏ها خشکند، رسیدگی بی‏فایده است تابستان سال بعد، گیلان‏های آبدار و خوشمزه البته نشان می‏دهد که کاملا حق با شما بوده است.

برای تصمیم گیری درست برای ادامه یا پایان دادن به زندگی مشترک هم نیاز است تا در باره مراحلی که در زندگی مشترکتان با آن روبه رو می‏شوید، اطلاعاتی کسب کنید. در غیر این صورت چندان عجیب نیست اگر تصمیمی که می‏گیرید اشتباه باشد.

دنیا در زیباترین شکل ممکن

معمولاً در این دوره و زمانه دیگر بیشتر افراد قبل از ازدواج تا حدی با همدیگر آشنا می‏شوند، به هم علاقه پیدا می‏کنند و بعد تصمیم‏ به ازدواج می‏گیرند. دوره عشق و عاشقی , نامزدی هم که البته شیرین‏ترین دوره است، همه چیز زیباست و ایدئال. معمولاً واقعیت‏های زندگی، ویژگی‏های نه چندان خوشایند همسر آینده، خانواده او یا حتی ویژگی‏های خاص خود ما که در آینده می‏تواند مشکل ساز باشد، از چشم مان دور می‏ماند. نکته اینجاست که بالاخره واقعیت‏ها خود را به روابط ما تحمیل می‏کنند و اجازه نمی‏دهند این دوران خوش خیلی طول بکشد. البته هر چقدر قبل از تصمیم برای آغاز زندگی مشترک، شناخت بیشتری از خود، نیازها، همسر آینده و شرایطی که با آن روبه رو خواهید شد، داشته باشید، این دوران طلایی می‏تواند طولانی‏تر، شادتر و طلایی‏تر باشد.

شوک

معمولا بعد از ورود به زندگی مشترک و بعد از گذشتن چند ماه از آن، کم‏کم افراد متوجه می شوند که زندگی آنقدرها هم که  تصور می‏کردند، شیرین نیست. همسرشان آنقدرها هم که تصور می‏کردند، بدون ایراد نیست و حتی خودشان هم آنقدرها که تصور می‏کردند، همسر ایدئالی نیستند! خلاصه آنکه مشکلات کم‏کم خودشان را نشان می‏دهند. متاسفانه بسیاری از جوانانی که طلاق می‏گیرند، در همین مرحله و با این تصور که زندگی‏شان به پایان رسیده، دست به این کار می‏زنند. درست مثل همان ماجرای بیرون کشیدن درخت از خاک در بهمن ماه. درست است که گاهی وقت‏ها اطلاعات به دست آمده چندان خوشایند نیست و حتی بسیار تلخ، گزنده و حتی عذاب‏آور است اما این زمان اصلا وقت مناسبی برای تصمیم‏گیری نیست، چرا که احساسات جریحه‏دار شده ی ما ، فشار زیادی به ما وارد می‏کند و کمتر می‏توانیم به ابعاد دیگر موضوع توجه کنیم. کمی صبر، بیشترین کمک و راهنما برای طی کردن این دوره است. در حال حاضر بسیاری از جوانان نمی‏توانند صبر کرده و احساساتشان را کنترل کنند؛ به همین دلیل هم نمی‏توانند عملی کردن تصمیمات ناگهانی خود را به تعویق بیندازند.

بر سر دو راهی

حالا شما اطلاعات بسیار بیشتری درباره ازدواج و زندگی مشترک و البته همسرتان به دست آورده‏اید؛ متوجه ایرادها و مشکلات شده‏اید و در این شرایط احساس می‏کنید که زندگی مشترکتان بیشتر از آنکه به شما انرژی، امید و شادی بدهد، شما را آزرده و ناراحت می‏کند. البته به دست آوردن این اطلاعات چندان هم آسان نبوده است. احتمالا چندین بار دلتان شکسته، غرورتان جریحه‏دار شده، جر و بحث‏های تلخی داشته‏اید و حتی تجربه قهر یا دعواهای سختی را پشت سر گذاشته‏اید. اما به صرف اینکه رنج کشیده‏اید، گریه کرده‏اید و روزهای پر استرس و عذاب آوری داشته‏اید، دلیل درستی نیست که بخواهید در یک اقدام ناگهانی صورت مساله را پاک کنید. حالا با داشتن این آگاهی و اطلاعات، زمان خوبی است تا تصمیم بگیرید که می‏خواهید با زندگی مشترکتان چه کار کنید و چه گام‏هایی برای بهبود آن بردارید. می‏خواهید به آن رسیدگی کنید یا نه همین طور و در همین وضعیت ادامه دهید؟

در بسیاری مواقع، افراد بعد از ازدواج نه تنها به شناخت بهتری از همسرشان می‏رسند که درباره خودشان هم به نتایج جدیدی می‏رسند.

خانمی می‏گفت تازه بعد از ازدواج متوجه شدم که چقدر غرغرو هستم یا آقایی می‏گفت که بعد از چندبار دعوا با همسرم متوجه شدم که درباره رعایت نظم و ترتیب خانه دچار وسواس هستم. گاهی اوقات بعضی افراد- (باید گفت این افراد بیشتر از نسل قبل‏تر هستند)- ترجیح می‏دهند با همین مشکلات به زندگی‏شان ادامه بدهند و قدمی برای بهبود بر ندارند. البته نسل جدید با توجه به اینکه صبر و تحمل کمتری دارد، بسیاری مواقع به فکر فرار از این موقعیت ناخوشایند افتاده و جدایی را به عنوان راه‏حل در نظر می‏گیرد.

اگر به نظر خودتان شما با دشوارترین و غیرقابل حل‏ترین مشکلات در زندگی روبه رو هستید،  لطفا در اولین انتخاب به فکر پایان دادن زندگی مشترکتان نباشید.

زمانی برای عمل

در بیشتر موارد افراد کمی به این مرحله می‏رسند چرا که کار سختی در انتظار افراد است؛ اینکه شما تصمیم بگیرید با اطلاعاتی که از همسرتان به دست آورده‏اید چه کنید؛ مثلاً اگر متوجه شده‏اید همسرتان آنقدرها هم به قول‏هایی که می‏دهد عمل نمی‏کند، می‏خواهید چه کنید؟ یا اگر متوجه شدید که همسرتان به مادرش خیلی وابسته است، چه کار خواهید کرد؟ اگر هنوز امید داشته باشید و البته دلخوری از همسرتان باعث نشده که احساس طلبکاری از زمین و آسمان کنید، احتمالا تصمیم می‏گیرید به فکر آموختن مهارت‏هایی جدید باشید، کتاب بخوانید با مشاور مشورت کنید یا عاداتی را که تا قبل از این به عنوان بخشی از شخصیت تان پذیرفته بودید، کنار بگذارید.

در بعضی موارد البته لازم است که نه فقط شما که همسرتان هم قدم‏هایی برای تغییر و بهبودی بردارد. استفاده از زوج‏ درمانی یکی از گزینه‏هایی است که می‏تواند کمک خوبی برای افراد باشد.

البته این راه‏ها و تغییر رفتارها چندان آسان نیست. چرا که تغییر کردن نیازمند صرف وقت و انرژی فراوان است. اما اگر در این مرحله به داد زندگی‏تان برسید، آن وقت می‏توانید امیدوار باشید که در فصل بعد ثمره شیرینی نصیبشان خواهد شد؛ درست مثل رسیدگی به باغچه در فصل زمستان و بهره‏مندی از نتایج در تابستان بعد.

تولد دوباره

هر چند وقتی مشکلات از همه طرف ما را تحت فشار قرار داده، دلمان شکسته، عصبانی هستیم و احساس می‏کنیم نادیده گرفته شده‏ایم، امید به آینده‏ای خوب از بین می‏رود و جز سیاهی چیزی نمی‏بینیم اما کافی است کمی بر این احساساتمان غلبه کنیم، تلاش کنیم و تغییراتی در خودمان به وجود آوریم یا حتی بخشی از مشکلات را بپذیریم و با آنها  کنار بیاییم. آن وقت می‏بینید احساسات خوبی که تصور می‏‏کردید دیگر امکان ندارد سراغتان بیایند، دوباره به سراغتان آمده‏اند.

متاسفانه چون بسیاری از افراد متوجه این تغییرات و مراحل در زندگی شان نبوده‏اند، اگر در زندگی دوام آورده باشند و به درس‏هایی که از زندگی گرفته‏اند، توجه کرده باشند، تازه بعد از گذشت 15- 20 سال از زندگی متوجه می‏شوند که در این سال‏ها چقدر از لحاظ عاطفی به همسرشان وابسته شده‏اند و همدیگر را دوست دارند.

اما شما که حالا با این مراحل آشنا شدید، قطعا می‏توانید از فرصت‏هایتان استفاده بیشتری کنید و با اقدام و تصمیم‏گیری در زمان مناسب، دوباره این احساسات مثبت را در رابطه‏تان تجربه کنید.

بقره 27

الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه ویقطعون ما امر الله به 
 ان یوصل ویفسدون فی الارض اولئک هم الخاسرون
بقره 27

میثاق

سخن در بیان آیات نورانی سوره ی مبارکه مومنون بود ....( والذینهم لامانتهم وعهدهم راعون    مومنون 8) .....معانی واژه ی امن را در بحثهای گذشته بیان نمودیم....  امن یعنی ایمنی و آرامش قلبی.... آن حالت اطمینان خاطر... و انسان مومن کسی است که آرامش خاطر دارد و دیگران نیز از او در آرامشند... انسان مومن و متقی به ذکر الهی دلش آرامش مییابد و در مقابل آنچه در این دنیای دنی میگذرد بر او استوار میماند ..... اما صفتی دیگر برای انسان مومن و متقی.... مومنون آن کسانی هستند  که مراعات امانتها را مینمایند..... مومنان حقیقی وعهدهم راعون  هستند.... واژه ی عهد به معنای نگهداری و مراعات پی در پی شیء را گویند .... در قرآن چند واژه داریم که یک معنا را در ذهن تداعی مینماید.... عهد, عقد, میثاق.... که معنای پیمان میدهند....  عهد به معنای نگهداری و مراعات شئی است و به معنای حفظ و نگاه داشتن است ... در کلام دلجوی حضرت باری تعالی آمده است ( اوفوا بالعهد ان العهد کان مسئولا   اسرا 34) ...

  

 فردی آمد محضر امام صادق علیه السلام که عرضه داشت ..... از خداوند شکایت دارم !!!! مگر خداوند نفرموده.. ادعونی استجب لکم.... و من خیلی دعا نمودم اما استجابتی نیافتم.... امام علیه السلام فرمودند... مگر نشنیده ای کلام الهی را که فرمودند ( اوفوا بعهدی اوف بعهدکم )....خداوند تبارک و تعالی همیشه بر سر عهد و پیمان خویش است..... اگر سست عهدی است از جانب ماست که حریم الهی را نگاه نداشتیم ....اگر استجابتی در دعا نیست به خویش رجوع نماییم که چرا فراموش نمودیم عهد خویش را با معبود ....

  

اما واژه ی میثاق هم به معنای عهد و پیمان آمده است اما نه هر عهد و پیمانی ... آن عهدی که با سوگند محکم و استوار شده باشد را میثاق گویند....  ( و اذ اخذنا میثاق بنی اسرائیل لا تعبدون الا الله   بقره 83 )....  میثاق عهدی را گویند به مانند معاهده هایی که اکنون کشورها دارند و ذیل معاهده نامه ها را مهر مینمایند  و امضا مینمایند. که مثلا به سرزمین ها تعدی و تجاوز ننمایند و...

میثاق بنی اسرائیل نیز به مراتب از عهد شدید تر است که بنی اسرائیل هیچ گاه بر سر عهد خویش استوار نبودند لذا خداوند تبارک و تعالی  خطاب به این قوم عصیانگر شدت بیشتری در کلام دارند  هر چند در خود واژه ی اخذ نیز شدت نهفته است که اخذ نمودن آن گرفتن با شدت را گویند..... در علم حدیث نیز این واژه را داریم که میفرمایند مثلا راوی حدیث ثقه است... یعنی قابل اعتماد است روای و روایتی که نقل نموده است.......

 

خداوند فرمودند ولذینهم لاماناتهم و عهدهم راعون   ..... در بیان این آیه این نکته ضروری است که ما دونوع  عهد داریم.... گاه عهد بندگان با خالق است....مانند آیه سوره ی بقره ( اوفوا بعهدی اوف بعهدکم)....رمضان عهد الله است.... حج عهد الله است... این ها عهد و پیمانهایی است میان خالق و مخلوق ....اما گاه عهد میان انسانها است....مانند همین آیه ی سوره ی مبارکه مومنون ( ولذینهم لاماناتهم و عهدهم راعون ).. که انسان مومن نسبت به آنچه در عهد و پیمان خویش با برادر مومن خود دارد مراقبت مینماید و حفظ مینماید..... اما واژه ی راعون از ریشه ی رعنو رعی مشتق شده است...به معنای مراعات نمودن....به معنای محافظت شدید و مراقبت هر شیئی را گویند...به چوپان راعی گویند که حافظ گله و گوسفندان خویش است.... به به منطقه ای و مکانی که حیوان در آن به چرا مشغول است مرعی گویند .... زیرا حیوان با آسودگی به چرا مشغول است و به گونه ای در محافظت است.... ( کلوا وارعوا انعامکم )....

 

 نبی مکرم اسلام صل الله علیه و اله و سلم فرمودند: من لا عهدله لا دین له.... آنی که بر سر عهد و پیمان خویش نیست دین ندارد.... لذا عهد بنا به فرموده ی بزرگان حرمت الهی دارد....اما خیلی از عهد و پیمانهای ما از این دست نیست... یعنی صدق واژه ی عهد نمیماید ... این نیاز به توضیح بسیار دارد که انشالله فرصتی باشد در یک بحث جداگانه خواهم نگاشت ....

اولین تعهدی که از انبیا الهی گرفته شده است صدق حدیث است زیرا جامعه نیاز به صداقت دارد و دوم ادای امامت الهی است که فرمودند ( مابعث الله نبی الا بصدق حدیث وادا الامانه )....

 

والذینهم علی صلواتهم یحافظون ...... دیگر نشانه ی انسان مومن و الهی این است که محافظت بر نماز خویش دارند ..... واژه ی صلاه در لغت عرب به معنای توجه و انعطاف است و دعا و تمجید.... لذا میگویند صلیت علیه بر او دعا نمودم ... یا او را ستودم..... خداوند در بیان صفات انسان مومن در ابتدای این سوره  نیز به نماز اشاره نمودند و در این فراز از کلام الهی که آخرین صفت را بر میشمارد نیز به نماز تاکید دارند....آجا فرمود الذینهم فی صلاتهم خاشعون.... که انسان مومن و متقی نماز خاشعانه دارد و بر نماز خویش محافظت مینماید....  نکته ی زیبای این آیه این است که فرمودند یحافظون... بر باب یفاعلون و مفاعله .... مفاعله طرفینی است... وقتی انسان بر نماز خویش محافظت نماید نماز نیز او را حافظ است ....آنی که ما باید در نماز خویش حفظ نماییم آداب نماز است و حدود نماز و اوقات نماز و مقدمات و مقارنات و دوری از مبطلات نماز.... لذا فرمودند امام صادق علیه السلام اعرفوا شیعتنا کیف محافظتم علی مواقیت الصلاه ..... شیعیان امام صادق علیه السلام را نشانه هاست که یکی محافظت بر نماز است و ان هم نماز اول وقت ......  اما نماز انسان مومن را از چه محافظت مینماید ؟؟؟ که فرمودند ذات اقدس اله ( و اقم الصلاه ان الصلاه تنهی عن الفحشاو المنکر   عنکبوت 45 ).... لذا بزرگان علم اخلاق در باب آداب اصلاه کتابها تالیف نموده اند و مطالب بسیار دلنشینی را عنوان نمودند که انشالله اگر توفیقی حاصل شود در باب آداب الصلاه از دیدگاه ائمه ی معصومین علیهم السلام و بزرگان علم اخلاق انشالله مطالبی را مینگارم......

 

و اما خلاصه ی این چند آیه که بیان شد این است که خداوند هفت صفت اساسی برای انسان مومن و متقی در ایات ابتدایی سوره ی مومنون بیان نمودند که نماز خاشعانه بود... پرهیز از لغو.... پرداخت ذکات ... خروج از شهوات.... امانت دار بودن ... پای بندی بر تعهدات  و حفاظت از نماز..... آنگاه پس از بیان این صفات برای انسان مومن و متقی بشارت میدهد ایشان را که اولئک هم الوارثون الذین یرثون الفردوس هم فیها خالدون   )... اما اینکه فردوس چگونه مکانی است ؟؟؟ و چرا خداوند فرمودند یرثون ؟؟؟ انشالله در فرصتی دیگر برای شما عزیزان خواهم نگاشت.....

در این ایام الهی که مصادف است با ولادت هادی امت حضرت امام علی النقی علیه السلام از خداوند تبارک و تعالی مسئلت نماییم که به ما توفیق درک نماز خاشعانه عنایت نماید و ما را از جمیع بدی ها مصون و محفوظ بدارد و بر ما توفیق عنایت نماید بر سر عهد و پیمان ازلی خویش با حضرتش باشیم و پا از دائره ی هدایتش بیرون مگذاریم که لا یمکن الفرار من حکومته..... الهی و ربی  بر ما توفیق عنایت نما که حافظ صلاه باشیم  و لذت درک مناجاتت را فزون نما که لذتی جز او نجوییم و دل و روح خویش به ذکرت جلا نماییم .... الهی اگر بر سر عهد خویش نبودیم همه از غفلت بود که وای بر لحظه ی غفلت که تو شاهدی  و ماغافل ..... الهی و ربی ..... ربنا آمنا بما انزلت واتبعنا الرسول وکتبنا مع الشاهدین وجاه محمد و آله الطاهرین ....