اخطارهای دنیای مجازی ،کسب و کار در فضای مجازی و تحلیل فضای فرهنگی ،سیاسی و اجتماعی

دکتر بهروز نقویان دکترای مدیریت ، مدیر عامل شرکت تولید نرم افزارهای هوشمند ، خواننده پاپ و محلی خراسان شمالی ،مشاور شهرک صنعتی ایران مشاور دیجیتال مارکت و صادرات

اخطارهای دنیای مجازی ،کسب و کار در فضای مجازی و تحلیل فضای فرهنگی ،سیاسی و اجتماعی

دکتر بهروز نقویان دکترای مدیریت ، مدیر عامل شرکت تولید نرم افزارهای هوشمند ، خواننده پاپ و محلی خراسان شمالی ،مشاور شهرک صنعتی ایران مشاور دیجیتال مارکت و صادرات

امنیت در اینترنت

امنیت در اینترنت مهم است بخصوص برای کودکان اگر شما صاحب فرزندانی هستید که نگران گشت گذار آنها در اینترنت هستید که ممکن است از سایتهای غیر اخلاقی سر در بیاورند. ممکن است بخواهید از نرم افزارهای فیلترینگ استفاده کنید. نرم افزارهای فیلترینگ می توانند بیشتر سایتهای ناشایست را مسدود کنند و معولاً می توان آنها را بوسیله یک password غیر فعال کرد. یک مشکل نرم افزارهای فیلترینگ این است که تعدادی از سایتهای بدون مشکل را هم مسدود می کنند مثلاً زمانیکه اطلاعاتی در مورد سرطان سینه بخواهید ممکن است این نرم افزار لغت سینه را به عنوان یک لغت ناشایست منظور کند. در اینجا چند نکته دیگر برای امنیت در اینترنت به عرضتان می رسد.

  • در سایتهای شخصی یا در هنگام chat اطلاعاتی مانند آدرس خود یا شماره تلفن خود را در اختیار دیگران قرار ندهید.
  • اگر chat می کنید یا با شخصی بوسیله e-mail ارتباط دارید و به او اطمینان کامل نداردید منطقه مورد سکونت خود را به او اطلاع ندهید.
  • اطلاعات شخصی از قبیل آدرس یا شماره حساب بانکی یا شماره کارت اعتباری را در email ها وارد نکنید یا آنها را در فیلدهای خواسته شده در یک سایت غیر ایمن وارد نکنید بنابراین همیشه قبل از دادن این اطلاعات مطمئن شوید در یک سایت ایمن هستید و بعد شماره کارت اعتباری خود را برای خرید وارد کنید. تشخیص یک سایت ایمن از غیر ایمن معمولاً بسیار ساده است زیرا یک سرور ایمن با "//https:" در فیلد آدرس ظاهر می شود و حال آنکه یک سرور غیر ایمن با "//http:"  شروع می شود سرورهای ایمن اطلاعات شما را به رمز در می آورند.بنابراین هیچکس به غیر از شما و کامپیوتری که در سمت دیگر است نمی تواند این اطلاعات را در یافت کند.  
  • از یک ویروس یاب استفاده کنید. از سایتهای غیر مطمئن یا email های مشکوک فایلی Download نکنید. حتی اگر یک ویروس یاب دارید خیلی مواظب باشید زیرا ممکن است با ویروس جدیدی مواجه شوید که نرم افزار ضد ویروس شما نتواند آن را تشخیص دهد برای یک حفاظت خوب همیشه آنتی ویروس خود را up to date (به روز) نگه دارید

جرایم رایانه ای

 

جرم رایانه ای عبارت است از استفاده غیر مجاز از فن آوری رایانه ای برای بدست گرفتن اطلاعات شخصی حساس و همینطور اطلاعات محرمانه سازمان ها. .

خلافکارهای رایانه ای معمولاً به از بین بردن، خراب کردن و دزدی اطلاعات تمایل دارند. کارهایی از قبیل کلاه برداری های الکترونیکی، سوء استفاده از تجهیزات، جازدن خود به جای کس دیگر و همینطور اخلال در سیستم ها از جمله جرم های رایانه معمول است که بسیار اتفاق می افتد. یک عمل خلاف رایانه ای لزوماً وارد کردن خسارت فیزیکی به یک تجهیز یا یک سیستم نیست. بلکه گاه فقط دسترسی به بعضی اطلاعات حساس یا محرمانه می تواند جرم باشد. این اطلاعات می تواند اطلاعات خصوصی یا فردی باشد. خلاصه این روزها این گونه اعمال خلاف روبه افزایش است و تنوع آنها هم روز به روز بیشتر می شود و ما هم ناگزیریم از سیستم های امنیتی جدیدتر استفاده کنیم. و در این میان آگاهی ما می تواند از قربانی شدن ما جلوگیری کند.

 

انواع جرم های رایانه ای

هک کردن: عبارتست از نفوذ به یک سیستم کامپیوتری بدون داشتن مجوز، مالکیت یا صلاحیت لازم. هک کردن یعنی غلبه کردن بر سیستم های امنیتی یک سیستم کامپیوتری برای دسترسی غیر قانونی به اطلاعات ذخیره شده در این سیستم کامپیوتری. لو رفتن رمز عبور به قصد دسترسی به اطلاعات خصوصی افراد یک سازمان یکی از رایج ترین تخلفات رایانه ای است. یکی از خطرناکترین خلاف کاری های رایانه ای عبارتست از هک کردن آدرس IPتا بدین وسیله خلافکار خود را به جای کس دیگر جا بزند و افکار شوم یا جنایات مورد نظر خود را اجرا کند.

Phishing: فیشینگ عبارتست از تلاش برای بدست آوردن اطلاعاتی مانند رمز عبور، شناسه عبور و جزئیات کارت اعتباری با جا زدن خود به عنوان یک منبع قابل اعتماد.

فیشینگ از طریق سرویس های ایمیل یا با وعده های دروغ انجام می گیرد یا با ایجاد برخی جذابیت ها کاربران اینترنتی را ترغیب می کنند اطلاعات خود را در سایت هایی که توسط کلاه برداران ساخته شده است وارد کنند. این خلاف کاران معمولاً وب سایت هایی طراحی می کنند که در کاربر احساس اعتماد و وارد شدن در یک سایت امن را می دهد و معمولاً هم موفق می شوند یعنی کاربر در دام آنها افتاده و اطلاعات خود را وارد می کند.

گروه ویروس های کامپیوتری: دسته ویروس های کامپیوتری  (شامل ویروس ها، کرم ها، نرم افزار های جاسوسی و...) در حقیقت نرم افزارهایی هستند که خود را تکثیر و منتشر می کنند و کامپیوترهای موجود در یک شبکه را بدون اطلاع کاربران آلوده کرده و به آنها صدمه می زند. ویروس ها از طریق فایل های سیستم یک شبکه کامپیوتری، اینترنت یا هر وسیله نقل انتقال اطلاعات مانند حافظه فلش، CD و ...وارد کامپیوترهای دیگر می شوند.

ویروس های کامپیوتری کدهایی هستند که با هدف ضربه زدن به یک سیستم رایانه ای یا از بین بردن اطلاعات نوشته شده اند. نوشتن ویروس کامپیوتری در همه جای دنیا یک جرم است به گونه ای که نویسنده ویروس در برابر تمام خسارت های وارده به همه کامپیوترهای آلوده شده مسئول است.

Cyber stalking: عبارت است از استفاده از فناوری ارتباطات به خصوص اینترنت برای آزار و اذیت افراد. تهمت، ارسال نرم افزارهای مخرب و تخریب اطلاعات و تجهیزات کامپیوتری در این گروه قرار می گیرند. این خلافکاران اغلب کاربران را از طریق چت روم ها، تالارهای تبادل نظر و اجتماعات اینترنتی شکار می کنند سپس اطلاعات آنها را بدست می آورند (مثلاً شماره تلفن و آدرس، محل کار و ...) و با استفاده از این اطلاعات قربانیان خود را مورد اذیت و آزار قرار می دهند. ایمیل های تهدید آمیز، مزاحمت تلفنی و مانند اینها انجام می دهند و این مورد یکی از جرم های رایانه ای خطرناک است که در سراسر دنیا مجازات سنگینی برایش قرار می گیرد.

هویت جعلی: هویت جعلی یا خود را به جای کس دیگر جا زدن یکی از جدیدترین کلاه برداری هایی است که به کمک آن پول های زیادی ربوده شده و سودهای کلانی نصیب کلاه برداران می شود. در این شیوه کلاه بردار خود را به جای مالک چیزی جا می زند. یا از هویت شخص دیگری برای بدست آوردن کالا یا خدمات مورد نیاز خود استفاده می کنند. مهاجرت غیر قانونی، تروریسم و ایمیل های سیاه در زمره این جرائم قرار می گیرد.

انواع مختلف جرائم رایانه ای همه در یک چیز مشترکند و آن هم بهره برداری غیر قانونی از فناوری جدید رایانه ای و ارتباطات برای فعالیت های خلاف کارانه است. همان طور که فناوری جدید راهی برای مقابله ارائه می دهد از آن سو هم جنایتکاران از آخرین فناوری ها سود می برند. و همیشه یک قدم از سیستم های امنیتی جلوتر هستند. و هیچ راهی امن تر از احتیاط نیست پس مراقب ایمیل های ناشناس، چت روم ها، حافظه های فلش، وب سایت های مشکوک و... باشید و سعی کنید اطلاعات بیشتری درباره امنیت در اینترنت پیدا کنید.

مزایا و خطرات استفاده از ایمیل رایگان

هشدار: سرویس های رایگان ایمیل فقط برای ارسال اطلاعات شخصی مناسب هستند. ولی نباید برای ارسال اطلاعات حساس از آنها استفاده کنید.

جذابیت سرویس های پست الکترونیک رایگان

بسیاری از ارائه دهندگان خدمات اینترنتی (از قبیل یاهو ، هات میل، جی میل) سرویس ایمیل رایگان را هم ارائه می کنند. این سرویس های پست الکترونیک معمولاً برای شما تسهیلاتی فراهم می کنند تا از طریق مرورگر خود به ایمیلتان دسترسی پیدا کنید. به غیر از مزیت مالی که رایگان هستند دارای مزایای زیر نیز هستند:

  • سهولت دسترسی- چون از هر کامپیوتری می توانید به حساب کاربری خود دست پیدا کنید. این مزیت زمانی بیشتر خود نمایی می کند که به کامپیوتر خود دسترسی دائم ندارید.
  • ویژگی های قابل رقابت - به علت رقابت سختی که میان ارائه دهندگان خدمات پست الکترونیکی رایگان وجود دارد آنها دائم در حال افزایش و بهبود خدمات خود از قبیل افزایش فصای ذخیره سازی، فیلتر های قدرتمند مبارزه با اسپم ها (نامه های ناخواسته یا هرز نامه ها)، حفاظت در برابر ویروس ها و فونت ها و گرافیک جذاب هستند.
  • قابلیت های دیگر - اکنون این سرویس دهندگان خدمات دیگری غیر از ارسال و دریافت ایمیل را به امکانات خود اضافه کرده اند. مثلاً سرویس چت یا پیغام صوتی و مانند آن.

همینطور یک ایمیل رایگان ابزار مناسبی برای کم کردن نامه های نا خواسته یا همان هرزنامه است. و معمولاً افرادی که دارای فعالیت اینترنتی حرفه ای هستند برای جلوگیری از دریافت ایمیل های ناخواسته و کم کردن تعداد آنها یک ایمیل رایگان هم دارند  که برای کار هایی مانند درخواست سرویس های رایگان اینترنتی، خرید آنلاین، عضویت در انجمن ها و... از این ایمیل خود استفاده می کنند، تا ایمیل های ناخواسته را به سمت این سرویس ها هدایت کرده و به راحتی حذف کنند.

استفاده از سرویس های ایمیل رایگان چه خطراتی دارد؟

اگر چه سرویس های رایگان پست الکترونیک مزایای زیادی دارند، اما نباید از آنها برای ارسال اطلاعات مهم و حساس استفاده کرد. و چون شما از یک سرویس رایگان استفاده می کنید ارائه دهنده این خدمات تعهد چندانی در قبال اطلاعات شما که بدست افراد نا اهل بیفتد ندارد. بعضی از خطرات این سرویس ها عبارتند از:

  • امنیت - اگر رمز عبور شما به صورت یک متن ساده ارسال شود احتمال اینکه به سادگی شخصی آنرا بدست بیاورد وجود دارد. اگر یک وب سایت از سیستم پنهان کردن اطلاعات SSL استفاده می کند باید از آن استفاده کنید. اگر می خواهید بدانید آیا این ویژگی وجود دارد یا خیر باید بدنبال گزینه ای به نام Secure Mode باشید یا در آدرس اینترنتی به جای http از https استفاده کنید.
  • حریم خصوصی - شما برای سرویس رایگانی که دریافت می کنید پولی نمی پردازید، اما ارائه دهنده این خدمات باید به گونه ای هزینه آن را جبران کند. یک راه بدست آوردن درآمد فروش فضا های خالی در صفحات برای تبلیغات و یک راه هم فروش اطلاعات است. بنابراین در هنگام ساخت ایمیل جدید باید قسمت Privacy Policy یا Terms of use را مطالعه کنید. و مطمئن شوید آنها اطلاعاتی از قبیل دفترچه آدرس های پست الکترونیک یا هر اطلاعاتی که مربوط به شماست را به دیگران نخواهند داد. بنابراین اگر یک ایمیل کاری دارید و آنرا به گونه ای تنظیم کرده اید که یک کپی از پیغام های شما برای ایمیل رایگان شما هم فرستاده شود، بهتر است آنرا با صاحب کار خود در میان بگذارید و از ا و اجازه بگیرید. تا متهم به سرقت اطلاعات نشوید.
  • قابلیت اعتماد - هر چند این ویژگی وجود دارد که از هر کامپیوتری می توانید ایمیل خود را چک کنید ولی  باید مطمئن شوید حساب کاربری شما هر وقت به آن احتیاج دارید در دسترس است. همانطور که گفتیم در هنگام ثبت نام قسمتی وجود دارد به نام Terms of Service که از شما می خواهد تمام شرایط خدمات دهنده را بخوانید و در صورت موافقت آنرا تأیید کنید. این قسمت اطلاعات مفیدی درباره ویژگی های این سرویس می دهد. مثلاً بعضی از سرویس های رایگان اگر برای مدت طولانی از خدمات آنها استفاده نکنید، حساب کاربری شما را غیر فعال می کنند. در این صورت باید بدانید آیا امکان بازیابی اطلاعات و  دفترچه آدرس خود را دارید یا همه آنها را از دست خواهید داد.همچنین ارائه دهندگان خدمات پست الکترونیکی در ساعاتی از شبانه روز کامپیوتر های خود را سرویس می کنند. این زمان معمولاً طوری انتخاب می شود که اکثر کاربران در خواب هستند حال اگر از نظر موقعیت جغرافیایی زمان اوج کاری شما همزمان با زمان سرویس کامپیوتر ها (در آن کشور نیمه شب باشد.) باشد بهتر است از آن مطلع باشید