بیشتر اوقات زندگی روزمره ما به مراوده و گفتگو تعامل با دیگران می گذرد. در منزل، محل کار، خیابان، تاکسی، مغازه، کلاس درس و... . در این میان همیشه عده ای انگشت شمار از افراد در میان دیگران برتر بوده و نامشان زبانزد دیگران است. همچنین همیشه باعث جذب سایرین شده و در کل افرادی پرنفوذ و تاثیرگذار هستند. اینگونه افراد هیچ فرقی با دیگران ندارند؛ مثلا ستاره اقبالشان بلند باشد و یا مهره مار داشته باشند بلکه به صورت دانسته و یا ناخودآگاه یک سری قوانین را همیشه رعایت می نمایند که همین قوانین عامل برتری و جلب دیگران و عامل نفوذ در اذهان است. ما نیز می توانیم اینطور باشیم. در اینجا به بعضی از این عوامل اشاره ای مختصر می کنیم:
کمتر حرف بزنیم
این بدان معنا نیست که حرف نزنیم و یا سرمان در لاک خودمان باشد. بلکه هر جا نیاز به صحبت کردن بود خود را نشان داده و نظر خود را ایراد کنیم. متاسفانه بعضی افراد اینطور برداشت می نمایند که کم گویی یعنی هیچ گویی و همین امر باعث منزوی شدن و دور شدن از اجتماع می گردد.
قبل از شروع صحبت حداقل 30 ثانیه فکر کنیم
فکر کردن قبل از شروع صحبت هر چند کم و کوتاه باعث گزیده گویی شده و از هر گونه لاف زدن و همچنین بیهوده گویی و صحبت عجولانه جلوگیری می کند. حتماً دیده اید افرادی که پس از شنیدن حرفی یا سوالی مدت زمانی کوتاه آن را حلاجی نموده سپس بیان می نمایند و اکثر اوقات جواب آنها بسیار متین و درست است و هیچ جای ایراد نیست. اما امان از افرادی که آنچه به ذهنشان می آید را بیان می نمایند، بدون اینکه حتی لحظه ای در مورد آن فکر کنند. به اصطلاح با صدای بلند فکر می کنند و اکثر اوقات حرف هایی می زنند که باعث پیشمانی شان می گردد. فکر کردن آسان است. تمرین کنیم.
با صدای بلند نخندیم
خنده با صدای بلند شخصیت انسان را زیر سؤال می برد. هیچ انسان گرانمایه ای را نخواهید دید که با صدای بلند خندیده و یا قهقهه بزند. از بازیگران معروف سینما (در زندگی شخصی) گرفته تا بزرگان و دانشمندان. با صدی بلند خندیدن باعث جلب توجه دیگران شده و باتوجه به اینکه دیگران نمی دانند مطلب شما چقدر خنده دار است، باعث سوء برداشت آنها می شود.
لبخند بزنیم
یک لبخند کوچک باعث جذب می شود. هر انسان دارای یک کودک درونی است که آن کودک درون به آنچه که خود بخواهد جذب می شود چه بخواهیم و چه نخواهیم. اخلاق کودک درون دقیقاً مانند کودکان است و به چیزهای زیبا عکس العمل مثبت نشان می دهد. پس همانطور که یک کودک جذب یک لبخند می شود، ما نیز جدب چهره های بشاش و خنده روی می شویم. همچنین لبخند باعث زیبا شدن چهره می شود.
امور دیگران به ما ربطی ندارد زیرا اگر ربط داشت با ما نیز در میان گذاشته می شد. دخالت در امور دیگران باعث دفع آنها شده و نوعی دور شدن را ایجاد می نماید
در امور دیگران دخالت نکنیم
برایتان چقدر پیش آمده که با تلفن همراه یا شخصی دیگر صحبت می کرده اید که دقیقاً پس از پایان صحبت، یک نفر دیگر آمده و گفته «چی شده»؟حتماً برایتان پیش آمده است که این قضیه کمی باعث تنفر شما شده است. امور دیگران به ما ربطی ندارد زیرا اگر ربط داشت با ما نیز در میان گذاشته می شد. دخالت در امور دیگران باعث دفع آنها شده و نوعی دور شدن را ایجاد می نماید. زیرا با توجه به شناختی که افراد از شخص فضول دارند، از رفت و آمد و حتی صحبت در حضور وی خوددای می کنند.
بسیار بسیار کم شوخی کنیم شوخی هر قدر هم کوچک می تواند باعث رنجش شود، مگر اینکه این شوخی با فکر قبلی و بررسی بیان شده و یا انجام شود. مثلاً شوخی هایی که با شخصیت افراد رابطه دارد باعث قتل شخصیت می شود. شوخی اگر در حد یک لبخند کوچک و ملیح باشد، بسیار شیرین است و نه بیشتر.
به ظاهر خود برسیم
یکی از عواملی که باعث تأثیرگذاری در بین سایرین می شود، خوش لباسی، خوشبویی و خوش صورتی است. مطمئناً هیچ کس دوست ندارد با شخصی که دهان او بوی بد می دهد و یا لباسش پاره است دمخور شود.
آنچه هستیم باشیم
از بیان حرف های بیخودی و دروغ و بزرگ کردن خود بپرهیزیم. آنچه که هستیم باشیم به این معنا که خود را بزرگ تر از آنچه هستیم جلوه ندهیم و سعی نکنیم خود را به زور در دل مردم جای دهیم
مغز انسان بسیار بزرگ است...
میانگین وزن مغز یک فرد بالغ 1.3 تا 1.4 کیلوگرم است. برخی از جراحان مغز و اعصاب بافت مغز زنده را مانند خمیردندان و مواد نیمه جامد دیگر توصیف می کنند. در حدود 80 درصد از محتوی جمجمه انسان را مغز فرا گرفته است و مابقی آن از میزان یکسانی خون و مایع نخاعی انباشته شده است به بیانی دیگر حجم مواد انباشته شده در جمجمه انسان با گنجایش بطری دو لیتری آب معدنی برابری می کند.
... اما در حال کوچک شدن است
انسانهای ماقبل تاریخ از مغزهای بسیار بزرگتری برخوردار بوده اند و مطالعات نشان می دهند مغز انسان از پنج هزار سال پیش تا کنون در حدود 150 سانتیمتر مکعب کوچکتر شده است که این میزان با 10 درصد از کل حجم مغز برابری می کند. تا کنون دلیل این کاهش حجم مغز مشخص نشده اما برخی بر این باورند این کاهش حجم با افزایش کارایی مغز همراه شده است. برخی دیگر بر این باورند که به دلیل عدم نیاز به فکهای مقاوم برای جویدن مواد غذایی سخت، جمجمه انسان رو به کوچک تر شدن گذاشته است. با این همه تا کنون شاهدی بر این موضوع که کوچک شدن مغز از میزان هوشمندی انسانها کاسته است یا نه به دست نیامده است.
مغز انسان انرژی خوار است
این عضو حیاتی که تنها دو درصد از وزن بدن را تشکیل می دهد در حدود 20 درصد از اکسیژن و 25 درصد از گلوکز خون را مصرف می کند. این میزان مصرف انرژی مباحثاتی را در میان دانشمندان به راه انداخته است تا دریابند چه ماده غذایی منجر به تکامل یافتن مغز بزرگ در انسان شده است. در ابتدا گوشت به عنوان عامل آغاز این تکامل انتخاب شد اما به دلیل غیر قابل اتکا بودن این منبع غذایی دانشمندان گیاهان غنی از انرژی را به عنوان ماده غذایی انتخاب کردند که باعث تکامل یافتن مغز انسان و بزرگ شدن آن شده است. از دیگر نظریه هایی که برای توضیح بزرگ شدن مغز ارائه شده اند می توان به تغییرات آب و هوایی، نیاز محیطی و رقابتهای اجتماعی اشاره کرد.
چین خوردگی های مغز انسان را هوشمند می کنند
سطح مغز انسان از شیارهای عمیقی در هم پیچیده شده و از فرورفتگی ها (Sulci) و برآمدگی ها (Gyri) تشکیل شده است. این سطح غشای مغزی خوانده شده و منزلگاه 100 بیلیون نورون یا سلول عصبی است. این ساختار پیچیده به مغز امکان می دهد تا در فضایی کوچک بیشتر فشرده شده و در نتیجه قدرت پردازش آن افزایش پیدا کند.
بیشتر سلولهای مغز نورونها هستند
دیدگاه قدیمی که انسان تنها از 10 درصد از مغزش استفاده می کند دیدگاهی نادرست است اما اکنون آشکار شده است زمینه به وجود آمدن این دیدگاه در واقع این است که نورونها تنها 10 درصد از مغز انسان را تشکیل می دهند. بقیه سلولهای مغزی که بیش از نیمی از وزن مغز را به خود اختصاص داده اند سلولهای Glia نام دارند که به زبان یونانی به معنی چسب است. از این رو در گذشته عصب شناسان معتقد بودند این سلولها برای در کنار هم نگاه داشتن نورونها در مغز قرار دارند اما مطالعات جدید نشان داده اند که نقش این سلولها محافظت و ایجاد ایمنی برای رشد و عملکرد سیناپسها است.
مغز باشگاهی خصوصی است
ساختاری از سلولها در سیستم خونی مغز که دیواره خونی-مغزی نام دارد مانند نگهبانان در باشگاه های خصوصی تنها به چند مولکول اجازه ورود به بخش اصلی سیستم عصبی یعنی مغز را می دهد. مویرگهایی که تغذیه مغز را به عهده دارند در کنار سلولهایی که به یکدیگر چسبیده اند از ورود مولکولهای بزرگ جلوگیری می کنند، تنها پروتئینهای ویژه ای اجازه دارند موادغذایی و مواد دیگر مورد نیاز مغز را به داخل ببرند. این دیواره در عین محافظت از مغز گاه می تواند از ورود داروهای حیاتی به مغز نیز جلوگیری کنند. تنها راهی که تا کنون توانسته است ورود داروها از میان این مانع مغزی را امکانپذیر سازد فناوری نانو بوده است. در مطالعاتی که در سال 2009 در رابطه با درمان سرطان انجام گرفته بود دانشمندان توانستند نانوذرات ویژه ای را از میان این دیواره عبور داده و به دیواره تومورهای سرطانی اتصال دهند. در آینده می توان با ترکیب نانو ذرات و داروهای شیمی درمانی روشی موثر برای از بین بردن تومورهای مغزی به وجود آورد.
مغز در ابتدا به شکل لوله ای کوچک است
به گزارش مهر، پایه های مغز در اولین روزهای شکل گیری جنین بنا گذاشته می شوند. سه هفته پس از شکل گرفتن جنین لایه ای از سلولهای بنیادین که صفحه عصبی نام دارد شکل گرفته و به لوله ای عصبی تبدیل می شود. این نسج در واقع سیستم مرکزی عصبی را به وجود می آورد. لوله عصبی از ابتدایی ترین مراحل رشد جنین شکل گرفته و از دیگر بخشها متمایز می شود و شکل گیری نورونها و دیگر سلولها نیز از سه ماهه دوم آغاز خواهد شد. چین خوردگی های مغز بسیار دیر آغاز می شود و در 24 هفتگی تعداد بسیار کمی از این چین خوردگی ها بر روی سطح مغز مشاهده می شود.
مغز کاملا تکامل نیافته است
نقطه اوج رشد ماده خاکستری مغز به دوران بلوغ انسان تعلق دارد و در دوران نوجوانی و با گسترش بخشهای قدامی مغز که با قضاوت و تصمیم گیری در ارتباطند تکامل بیشتری پیدا می کند. مطالعات نشان داده اند بخشهایی که با عملکرد چندگانه انسان در ارتباط است تا 16 یا 17 سالگی به طور کامل تکمیل نمی شوند و بسیاری از دیگر توانایی های مغز تا 20 سالگی به تکامل می رسند.
مغز هرگز از تغییر دست بر نمی دارد
زمانی دانشمندان بر این باور بودند که با پشت سر گذاشتن جوانی، توانایی شکل گیری اتصالات نورونی جدید نیز در انسان متوقف می شود. دیدگاهی که در سال 2007 مردود اعلام شد و دانشمندان دریافتند مغز در شرایط مختلف توانایی تشکیل دادن نورونهای جدید را دارد و مغز می تواند در دوران بزرگسالی نیز اتصالات جدید نورونی بسازد. همچنین تحقیقات بر روی مراقبه یا مدیتیشن نشان داده است تمرین دادن شدید مغز می تواند ساختار و عملکرد مغز را تغییر دهد.
زنان از این پس دیگر ونوسی نیستند
فرهنگ های عام می گویند مغز زن و مرد با یکدیگر تفاوت دارند. درست است که هورمونهای زنان و مردان بر روی گسترش مغز تاثیرات متفاوتی دارد و تا کنون تفاوتهایی در زمینه شیوه های احساس درد، تصمیمگیری های اجتماعی و کنار آمدن با فشارهای روحی میان زنان و مردان کشف شده است اما در واقع بیشترین بخش مغز و قدرت مغزی زنان و مردان با یکدیگر یکسان اند. مطالعاتی که در زمینه تفاوتهای جنسیتی انجام گرفته نشان می دهند 78 درصد از تفاوتهای جنسیتی گزارش شده نزدیک به صفر یا بسیار کوچک بوده اند. همچنین این مطالعات شایعات موجود در رابطه با توانایی های مختلف جنسیتهای متفاوت را رد کرده است. مطالعه ای که در ژانویه سال جاری بر روی نیم میلیون دختر و پسر از 69 کشور جهان انجام گرفت نشان داد هیچ اختلافی در توانایی محاسبه و ریاضیات میان این دو جنسیت وجود ندارد.
درمان افسردگی با «دوستی»
شاید باورتان نشود، ولی هیچ دارویی مؤثرتر از یک گفتگوی صمیمانه نیست، تحقیقات نشان می دهد که دوستی اثری شفابخش دارد. در یک تحقیق جدید، برای زنانی که مدت ها از افسردگی رنج می بردند، دوستانی در نظر گرفته شده. این «دوستان»، نقش محرم راز را بازی می کردند و به طور مداوم با آنها ملاقات داشتند. تأثیری که این ارتباط بر افسردگی بود. این بیماران، شروعی دوباره را تجربه کرده، احساس احترام به خویشتن را دوباره بازیافته و با افرادی که با آنها قطع ارتباط کرده بودند، دوباره تماس برقرار کردند.
کمتر تنها بمانید!
روانشناسان دریافته اند که انسان نیازی اساسی به زندگی گروهی و ارتباطات صمیمانه دارد. وقتی نیازهای اساسی انسان برآورده می شود با انگیزه بمانیم و با چالش های مختلف زندگی راحت تر روبرو شویم.
تأثیر دوستی، هم جسمی و هم ذهنی است. عدم روابط اجتماعی، میزان هورمون استرس را در بدن افزایش می دهد و باعث افزایش فشار خون و حتی کاهش یادگیری و تضعیف حافظه می شود. نداشتن دوستان صمیمی و همچنین روابط اجتماعی، احساس تنهایی و خالی بودن ایجاد می کند و ممکن است فرد خود را جدا افتاده بیابد. این احساسات سلامت عاطفی فرد را به خطر می اندازند. تقریباً همه ما گاه احساس تنهایی می کنیم که کاملاً طبیعی است؛ اما اگر این احساس تنهایی در بزرگسالان به افسردگی می انجامد و مشکلات جسمانی ایجاد می کند که اثرشان در دراز مدت آشکار می شود. در ضمن مشخص شده که هر چه تعداد دوستان بیشتر باشد، مقاومت فرد در برابر بیماری بیشتر است.
کمی حوصله تان را سر ببرید!
افراد معمولا به دنبال این هستند که کاری کنند حوصله شان سر نرود اما ظاهراً سر رفتن حوصله هم برای خودش مزایایی دارد. بی حوصلگی مکانیسمی است که به کمک آن ذهن خالی می شود و فرد می تواند دوباره ذهنش را متمرکز کند. اگر
بی حوصله باشیم، یعنی اینکه هیچ کاری و هیچ کفری نمی کنیم. حتی ممکن است در حال قدم زدن یا شستن ظرف ها باشیم. در این زمان که ذهن غیر متمرکز است، فرصت استراحت ایجاد می شود و در بازگشت به کاری که قبلاً در حال انجامش بودیم، با دید بهتری به مساله نگاه می کنیم. همه از بی حوصلگی فرار می کنند شاید به این دلیل که این حس، حاصل یک زندگی فاقد هیجان یا نتیجه انجام کارهایی است که به آنها علاقه ای ندارند.
به همین دلیل پدر و مادرها هم از اینکه می بینند فرزندانشان نمی دانند چه کاری باید انجام دهند نگران می شوند و فکر می کنند باید تا جایی که می توانند آنها را مشغول نگه دارند. اما ما نمی توانیم بی حوصلگی افراد را برطرف کنیم. پس چه باید کرد؟ شاید بهتر باشد فرزندان مان را با بی حوصلگی هایشان تنها بگذاریم. در این صورت این حس به آنها فشار می آورد و آنها را به سمت منابع و قابلیت های درونی شان راهنمایی می کند و قوه تخیل شان تحریک می شود. اگر به اندازه کافی حوصله تان سر برود، انگیزه عمل خواهید داشت. البته امیدواریم که برای کارهای خوب انگیزه پیدا کنید!
به خودتان محبت کنید!
محققان می گویند به جای سعی در تغییر نحوه ارزیابی افراد از خود، باید آنها را تشویق کرد محبت بیشتری به خود داشته باشند. این احساس محبت سه بخش دارد: مهربانی به خود، (به جای انتقاد از خود)، در نظر داشتن این مسأله که این تجربه هم بخشی از زندگی است؛ و پذیرش آگاهانه (یعنی به جای میدان دادن بیش از حد به افکار و احساسات منفی، آرامش داشته باشیم). حرف دلتان را به واژه تبدیل کنید. تبدیل احساسات به کلمات و صحبت درباره آنها، تأثیری درمانی دارد.
وقتی از احساس خود حرف می زنیم، بخشی از مغز فعال می شود و تأثیری مانند ترمز کردن دارد؛ به این صورت که جلوی واکنش های احساسی گرفته می شود و در نتیجه فرد، احساس خشم کمتری خواهد کرد. وقتی دوستی غمگین است می توانیم با تشویق او به حرف زدن، از حجم احساساتش بکاهیم و کمک کنیم احساس بهتری داشته باشد.
تاثیر اخبار منفی بر ذهن بیشتر است. تحقیقات نشان می دهد که مغز به محرک های منفی پاسخ شدیدتری می دهد. بخشی از این واکنش به این دلیل است که ما را از خطرات محافظت کند. از ابتدای خلقت چنین قابلیتی برای تشخیص خطر و در نتیجه ادامه بقا لازم بوده است. اما این جهت گیری در زندگی و در روابط عادی ما نیز دیده می شود؛ به این صورت که بین میزان احساسات مثبت و منفی موازنه وجود ندارد. به همین دلیل برای ازبین بردن احساسات منفی، پنج برابر رفتار مثبت لازم است. در زوج هایی که این نسبت جادویی رعایت نمی شود، احتمال بروز طلاق هم بیشتر است.
ارتباط معکوس مادی گرایی با عزت نفس!
تحقیقات جدید نشان می دهد سطح مادی گرایی فرد با عزت نفس وی در ارتباط است. عوامل تشدید مادی گرایی در کودکان عبارتنداز: فشار همسالان، تبلیغات و رفتار والدین. با ورود به سنین جوانی، عزت نفس کودک کاهش پیدا می کند و مادی گرایی افزایش می یابد و بعدها در سنین پایانی جوانی، وقتی عزت نفس باز می گردد، مادی گرایی هم کاهش می یابد. والدینی که مایلند ارزش های مثبت را در فرزندان خود تقویت کند، لازم است حس ارزشمند بودن یا همان عزت نفس را در آنها پرورش دهند.
فرار از زندگی پرسرعت!
اگر شما هم جزء آن دسته افراد هستید که هر لحظه نگران انجام شدن یا نشدن فهرست کارهای یادداشت کرده تان می باشید، باید گفت که بهای این نگرانی را سلامت شما خواهد پرداخت، میزان مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی در فرهنگ هایی که افراد به طور معمول سریع راه می روند، سریع صحبت می کنند، سریع کار می کنند و از روی ساعت زندگی می کنند، در مقایسه با محلی هایی که زندگی آرام تری دارند، بیشتراست. راه حل این مساله اولویت بندی کارها و انجام فعالیت هایی است که تنش روزانه را کاهش می دهند؛ مانند نقاشی، گوش دادن به موسیقی، و حتی خوردن شام با اعضای خانواده بدون حضور تلویزیون.
افسردگی در کمین موفق ها
و این هم آخرین خبر. آیا تا به حال شنیده بودید موفقیت افسردگی بیاورد؟! عوامل زیادی هست که دست به دست هم می دهند و باعث می شوند بخصوص مدیران موفق دچار افسردگی شوند. دکتر استیون برگلاس می گوید: متاسفانه برای بعضی آدم ها موفقیت پایان کار است. هنگامی که برای رسیدن به هدفی تلاش می کنیم، بدن پاسخ های شیمیایی تولید می کند که شادی آور است و ما را نسبت به رنج مقاوم می سازد. اما پس از رسیدن به هدف، دیگر از احساسی که در طول مسیر موفقیت داشتیم، خبری نیست.
علاوه بر این، فرد پس از موفقت، به هر چیزی به چشم «آنچه انجام شده» نگاه می کند، نه «آنچه در حال انجام است». بعضی افراد برای ضربه روانی که در پی موفقیت وارد می آید، آماده نیستند. آنها فقط وقتی در حال تلاشند، راضی و خوشحالند. قرار گرفتن در مرز نهایی موفقیت، وضعیت عاطفی مغز را از مثبت به منفی تغییر می دهد. ریل می گوید: «در این حالت زندگی دیگر براساس رسیدن نیست، بلکه حول محور از دست دادن می چرخد. مهم نیست چه چیزی باعث موفقیت شده، به هر حال آنهای که به قله می رسند با ترس از دست دادن آنچه به دست آورده اند (مقام و موقعیت، ثروت، شهرت و...) زندگی می کنند.» در اوج بودن، فرد را محافظه کار و خطرناپذیر می کند. اینکه از پایین به بالا صعود کنیم، بسیار آسان تر از این است که در قله باقی بمانیم. پس از موفقیت، فرد وارد حالت دفاعی می شود و احساس یأس می کند.
انسان هاییکه به اوج می رسند، تصور می کنند احساس افسردگی شان به خاطر کمی هیجان در زندگی است و چون قدرت و منابع زیادی در اختیار دارند، برای رفع مشکل به کارهایی رو می آورند که آنها را برانگیخته کند. البته مناسب ترین راه، ایجاد دوباره عزت نفس بر پایه هایی ارزشمندتر است. درک معنای واقعی زنده بودن و تلاش، می تواند راهی برای جلوگیری از سقوط در افسردگی باشد.