افراد پشت میزنشین و تحت رژیم، یک نگرانی مشترک دارند: «من چگونه میتوانم وزن کم کنم در حالیکه تمام روز را پشت میز نشستهام این سوال خوبی است کنترل وزن به سادگی یک معادله ریاضی است برای کم کردن وزن شما باید کالری بیشتری از آنچه که جذب میکنید، بسوزانید در حالیکه پشت میز نشستهاید شما بیحرکت هستید و علاقه زیادی به غذاهای حاضری و تنقلات دارید بنابراین معادله شما به هم میخورد و افزایش وزن پیدا میکنید.
شما باید ظرفیت رژیمی خود را بالا ببرید. تعدادی متخصصان تغدیه در زمینه کاهش وزن افراد تحت رژیم آزمایشها و تحقیقات زیادی انجام دادهاند اینها ترفندهایی است که آنها توصیه میکنند.علاقه به تنقلات: تعداد زیادی از مردم در حالیکه پشت کامپیوتر نشستهاند تنقلات میخورند، اگر شما یکی از این افراد هستید آماده شوید البته احتیاجی نیست که یک برنامه اضطراری و با عجله را اجرا کنید. دستورالعمل اول این است که تنقلات را داخل یخچال یا کابینت قرار دهید نه روی میز کامپیوتر و در دسترس!
آب بنوشید:
در همین چارچوب اگر آب روی میز کارتان و در معرض دیدتان باشد در نتیجه شش لیوان (هشت اونس) آب مورد نیاز بدنتان را خواهید نوشید همیشه یک بطری آب تازه روی میز کارتان در دسترس داشته باشید.
برنامه برای نهار:
اگر بیرون از منزل کار میکنید و کار شما پشت میزنشینی است بهتر است غذای خود را از خانه همراه ببرید تا بتوانید برنامه غذایی که برای شما لازم است را رعایت کنید.
تحرک:
حتی اگر برای شما ۱۰ دقیقه ورزش مقدور است، حتما این ۱۰ دقیقه را نرمش کنید هر زمان که موقعیتی پیش میآید و به هر بهانهای بلند شوید و حرکت داشته باشید.
تمرین در ساعات استراحت:
قبل و بعد از اینکه پشت کامپیوتر بنشسینیدحتما نرمش کنید اگر محل کار شما خیلی دور نیست در مورد پیادهروی از خانهتا سر کار برنامهریزی کنید اگر واقعا کار شما به گونهای است که حتی لحظهای برای نرمش پیدا نمیکنید یک سالن در نزدیکی محل کار خود پیدا کنید و برای نرمش به آنجا بروید.
از دوستان خود کمک بگیرید:
با همکارانتان در شرکتی که کار میکنید برای کاهش وزن مسابقه بگذارید این راهی است که میتوانید با یکدیگر در اوقات بیکاری تمرین کنید. این کمک خیلی بزرگی در کاهش وزن شما میکند
ضمیر ناهشیار مسئول بخش بزرگی از پیامدها و سبب همه تکرارها در زندگی انسان است. ما بر اساس برنامههای ثبت شده در ضمیر ناهشیار خود عمل میکنیم. در هر مرحلهای که باشید میتوانید به آنچه میخواهید دست یابید و هدف ما از این کتاب نیز بیان چگونگی انجام این عمل است.اما همین جا باید یک نکته را برای خود مشخص کنیم که هر وقت تصمیم به تغییر بگیریم با مقاومت روبرو میشویم بعبارت دیگر کمربندها را محکم ببندید.
شکلگیری الگوهای رفتاری: بلافاصله پس از تولد، الگوهای رفتاری شروع به شکلگیری میکنند پس بسیار محکم و جاافتاده هستند. بخش کوچکی از الگوهای انسان در زندگی هشیارانه و بخش اعظم آن ناهشیار بوده و بازتاب آموختههای او از والدین است.
همیشه از خود به خوبی یاد کنید و زندگی را بطور دلخواه تصور کنید. کتابهایی را که در زمینه موفقیت نوشته شدهاند با دقت بخوانید. بهتر است الگوهای رفتاری دلخواه را روِی کاغذ بیاورید تا این الگوها برای شما بصورت یک انتخاب آگاهانه درآیند.
تصویر ذهنی از خویشتن: منشا تمام افکار و حرکات ما چگونه دیدن خویشتن است. بنابراین تصویر ذهنی ما تعیین میکند که – دنیا را تا چه اندازه دوست داریم و چقدر مایل به زندگی در آن هستیم- دقیقا چه اندازه در زندگی موفق خواهیم بود.
از اینرو است که دکتر ماکسول مالتز مینویسد:« هدف تمام رواندرمانیها تغییر تصویریست که فرد از خویشتن دارد.»
اولین گام بسوی یک پیشرفت گسترده برای کسب نتایج مطلوب، تغییر نوع تفکر و بیان ما در رابطه با خویشتن است. خود محور بودن و خود دوستداری دو مقوله جداگانهاند. معنی خود دوستداری سالم اینست که ما اصراری برای توجیه خود و دیگران نداشته باشیم ما باید بتوانیم از انجام هر کاری که به کیفیت و زیبایی زندگیمان میافزاید احساس راحتی کنیم. مردم موفق همیشه از واژههای تشکرآمیز استفاده میکنند زیرا به این نتیجه رسیدهاند که باید قدر ارزشهای خود را بدانند. دیگران با همان رفتاری را دارند که ما با خود با خویشتن داریم.
ارزش انسان: شما سزاوار عشق و احترام هستید تنها به این خاطر که شما، شما هستید. ارزشهای خود را بشناسید و مرتب برای خود خاطرنشان کنید که سزاوار بهترین رفتارها هستید. اگر تصویر ذهنی ما از خویشتن ناسالم باشد همواره درون خود زمزمهی « من لیاقت ندارم» را میشنویم و این نگرش باعث میشود که شادیها را بگونهای ناهشیار پس بزنیم.
بیماری اغلب نتیجه تعارضات درونی حل نشده است که دیر یا زود در جسم نمودار میشود. برای سالم بودن و انرژی داشتن لازم است که هیجانات مثبت خود را حفظ کنیم، به بیان احساسات خود بپردازیم و خود را سزاوار سلامتی و تندرستی بدانیم. از همینجا و همین لحظه خود را بپذیرید و افکار شاد و سلامت داشته باشید.
درد، انسان را به تامل و تغییر جهت ما وامیدارد. همانند درد جسمانی، اگر با درد عاطفی نیز برخوردی احمقانه داشته باشیم، ضربهها همچنان ادامه خواهند یافت. این آسیبها تا زمانی که در نگرش خود تغییری ایجاد نکنیم همچنان ادامه خواهند یافت.
ما جزئی از دنیای روزمره خود هستیم: ما به بخشی از محیط بلافصل خود تبدیل میشویم و هیچکس نسبت به تاثیرات محیط، دوستان، خانواده، کتاب و … مصونیت ندارد پس اگر برای تغییر زندگی خود مصمم هستید، برای تغییر محیط خود نیز مصمم شوید.
فقر نتیجه تفکر فقیرانه است اگر ثروت میخواهید نوع تفکر خود را عوض کنید. در زندگی همان چیزی را بدست میآوریم که انتظارش را داریم.
برای پول درآوردن یا جمع کردن آن، باید بتوانید با آن راحت باشید اگر ایتگونه نباشید هشیارانه یا ناهشیارانه ترتیب از دست دادن آن را خواهید داد.
برای ثروتمند بودن باید بتوانید نسبت به ثروتمندان دیگر احساس خوب و مثبتی داشته باشید هر کسی باید بپذیرد که ارزش کمک گرفتن دارد، زیرا توانایی شما برای پذیرش کمک دیگران تعیین کننده توانایی شما برای کسب ثروت است.
اگر بیش از اندازه به پول وابسته هستید پول درآوردن و نگه داشتن آن برایتان دشوار خواهد بود
اگر قبول موفقیت برای شما تشویش و ناراحتی به همراه آورد همیشه خود را دور از موفقیت نگه خواهید داشت.
فقر ربطی به معنویت ندارد، ثروت و بینیازی نشانه توازن فرد است.
۱) اول پول پسانداز کنید، بعد خرج کنید
۲)نگرشهای ثروتمندان را بررسی کنید
۳) به خود خاطر نشان کنید که شایسته ثروت هستید
۴) نقشه بریزید و اهداف خود را مشخص کنید
۵) پدر و مادر، اوضاع جوی، اقتصاد، دولت و … را به خاطر حال و روزتان سرزنش نکنید.
در حال زندگی کنید:زمان واقعا وجود ندارد. این لحظه تنها زمانی است که در اختیار داریم از این لحظه چیزی بسازید. زیستن در زمان حال یعنی که ما از هر کاری که در حال انجام آن هستیم بخاطر خود آن لذت ببریم و نه اینکه صرفا بدنبال هدف نهایی آن باشیم.
انتظار:زندگی را در زمان حال بگذران و نفست را به خاطر اتفاقات آینده در سینه حبس نکن. وقتی منتظر وقوع چیزی هستید خود را با کار دیگری مشغول کنید. با رها کردن موقعیت به حال خود، نتایج را تسریع کنید.
بخشندگی:کینهورزی یکی از اصلیترین علل بیماریهاست. سرزنش کردن دیگران هیچ ثمری برای ما ندارد و چیزی را تغییر نمیدهد. سرزنش خود و دیگران تنها ما را از پرداختن به مسئله اصلی که باید انجام دهیم باز میدارد. انتخاب با ماست که مهار زندگی خود را بدست گیریم و در حال زندگی کنیم یا خود را در لجاجتها و پریشانیهای گذشته زنجیر کنیم.
مقابله با افسردگی:آیا احمقانه نیست تمام نگرانیهای ۲۵ سال آتی را با خود حمل کنیم و تازه متعجب باشیم که چرا زندگی اینگونه دشوار است؟ ما را برای بیست و چهار ساعت زندگی امروز طراحی کردهاند و نه بیشتر. نگرانی امروز برای مشکلات فردا دردی از ما دوا نخواهد کرد.
شوخی:ما اغلب وقتی مریض میشویم که خود و زندگی را بیش از اندازه جدی میگیریم. آنچه برای سالم ماندن بدن نیاز داریم، خندیدن است. بیایید گاه و بیگاه برای خود خاطرنشان کنیم که ما انسان هستیم و مانند تمام انسانهای دیگر ممکن است کارهای احمقانه از ما سر بزند. اگر توقع شما بیعیب و نقص بودن و کمال است به این سیاره تعلق ندارید. زندگی آنقدرها جدی نیست بیایید شوخی را جدیتر بگیریم.
ما به طرف اندیشههای غالب خود کشیده میشویم:
اصل از این قرار است:« به هر چیزی که فکر کنی به طرفش کشیده میشوی» حتی اگر آن افکار دلخواهمان نباشند. علت اینست که مسیر حرکت ذهن همیشه بسوی هر چیز است و نه در جهت گریز از آن. تفکر مثبت سازنده است، به آنچه میخواهید فکر کنید.
ضمیر ناهشیار:بیایید بپذیریم که ما هر روز از طریق افکار خود برنامههای تازهای به ضمیر ناهشیار خود میدهیم.پس مواظب افکارمان باشیم. هدف خود را «بهدست آمده» تصور کنید تا ضمیر ناهشیار شما ترتیب رسیدن به آن را فراهم کند.
تخیل:هر چه تخیل شما رشد یافتهتر باشد یادآوری و حل مسائل برایتان آسانتر است. تخیل خود را مانند جسم خود پرورش دهید. همه چیز از رویا آغاز میشود. حامی رویای خود باشید. در ترانهای آمده است « اگر هرگز رویایی نداشتهاید، پس هیچوقت همرویایی که به حقیقت پیوسته باشد نخواهید داشت.»
تمرین ذهنی:ارزش اساسی تمرین ذهنی در این است که ما را قادر به ارائه الگوهایی از عملکرد کامل و بدون نقص به سلولهای مغزیمان میکند. ما در تخیل مرتکب اشتباه نمیشویم. در هر حال قبل از هر چیز زمانی را به انجام بیعیب و نقص عملی که میخواهید انجام دهید، در ذهن خود بپردازید.
قانون جذب:ذهن انسان شبیه یک آهنرباست و هر چه را به آن فکر کند بطرف خود میکشد. به خواستههای خود فکر کنید تا به آنها دست یابید. البته استفاده از نیروی فکر جایگزینی برای عمل نیست، بلکه استفاده صحیح از ذهن ما را قادر میسازد که با سهولت و سرعت بیشتر به اهداف خود دست پیدا کنیم.
ترس:با تعمیم این اصل به اصل تازهای میرسیم با نام «ترس از دست دادن». وقتی بیم از دست دادن چیزی را داریم، خود را مستعد از دست دادن آن میکنیم.
اصل از این قرار است:« بر آنچه که دارید تمرکز کنید، از داشتن آن لذت ببرید و نگران از دست دادنش نباشید» اگر بر این باور باشیم که با از دست دادن چیزی یا کسی زندگی ما رو به نابودی خواهد گذاشت آنگاه چه بسا جهان تصمیم بگیرد به ما اثبات کند که بدون آن چیز یا آن کس هم قادر به زندگی خواهیم بود. ترس از دست دادن، زیستن در زمان حال نیست، زیستن در آینده است.
فرار از ترسها:اصل شگفتانگیز دیگر آن است که غالبا وقتی ما شهامت مواجهه با مشکلات را پیدا میکنیم آنها ناپدید میشوند و دیگر نیازی به رودررو شدن با آنها باقی نمیماند.
هرچه بر زبان بیاورید همان را بدست خواهید آورد چون همین کلمات سازنده نگرش ما هستند اگر مصمم به شاد زیستن هستید باید درباره خود مثبت سخن بگویید. بیان مثبت به ما اجازه میدهد که به گزینش شایسته و نشاندن آنها در ضمیر خود بپردازیم و از این رهگذر عملکرد و احساس بهتری داشته باشیم. اصولی که باید در هنگام بیان مثبت رعایت شود:
۱- ذهن همیشه به طرف آنچه میاندیشیم حرکت میکند، پس اگر بیان شما اینگونه باشد که « من مریض نیستم» نتایج دلخواه شما عایدتان نخواهد شد.
۲- با گفتن و نوشتن یک بیان مثبت میتوان تاثیر آن را دو چندان کرد چون بدین ترتیب حواس فیزیکی بیشتری درگیر شده و تاثیر عمیقتری میگذارد.
۳- تکرار این جملات لازم و مهم است. برای بازسازی نظام عقایدی که بیست سال مدافع آن بودهایم مسلما به پافشاری و اصرار نیاز است.
شکرگزاری: وقتی سپاسگزار نعمتهای خود هستیم مرکز توجه خود را بر خواستههای مطلوب خود قرار میدهیم. وقتی زندگی خود را سرشار از مواهب الهی بدانیم و آنچه که اکنون در اختیار داریم معترف باشیم سبب جاری گشتن سیلی از مواهب تازه به زندگی خود میشویم.
اهداف:هدف آن چیزی است که ما را همیشه در حرکت نگه میدارد. هدف داشتن جزئی از طبیعت ماست و صرف هدف داشتن به مراتب مهمتر از ماهیت آن هدف است. چون مهمترین چیز رسیدن به هدف نیست بلکه یاد گرفتن و رشد کردن در خلال راه است.
قانون نتایج افزوده اصلی است که با اطمینان به ما میگوید:« علاوه بر خود هدف اصلی، نتایج بسیاری عاید شما خواهد شد.»
هنگام برنامهریزی برای هدف لازم است نحوه عملکرد هر چیز را در این سیاره به خاطر بسپاریم، هیچ چیز در خط مستقیم حرکت نمیکند و هیچ هدفی مستقیم بدست نمیآید بلکه تصحیح مداوم و پیوسته راه رسیدن به هدف است.
هدفهای خود را بر روی کاغذ بیاورید. مسلما تهیه لیست تنها کاری نیست که باید انجام شود، اما این لیست، طریقه و ساختاری برای دستیابی به اهداف زندگی در اختیار ما قرار میدهد.
محدودیتها:تنها چیزی که موفقیت ما را محدود میسازد تفکریست که به ما میگوید: «نمیتوانی موفق شوی». با هر محدودیتی که برای خود قرار میدهیم، مسئولیتی تازه برای خود ایجاد میکنیم. دور ریختن برچسبهایی که به خود آویزان کردهایم نخستین گام بسوی خوب زیستن است.
مشکلات: ما پیوسته با موقعیتهای بزرگی روبرو میشویم که زیرکانه خود را در غالب مشکلات لاینحل از ما پنهان میکنند. مشکلات بخشی از میراث فرهنگ جهان هستند که ما را برای رهایی از خود بسوی یادگیری و تجربه میرانند و ذهن ما را وسعت میبخشند.
اشتباهات: اشتباهات واقعا اشتباه نیستند، بیایید در هر موردی انتظار خطا از خود داشته باشیم و آنها را بعنوان بخشی از فرآیند یادگیری بپذیریم. از آن گذشته اگر تا این اندازه در برابر خود جدی و خشک نباشیم زندگی کردن با اشتباهات بسیار، بسیار آسانتر خواهد بود. شکست خوردن هرگز مایه شرمساری نیست، شرمساری تنها از تلاش نکردن است.
قانون کاشت و برداشت:با تو همانگونه رفتار خواهد شد که تو با دیگران رفتار کردهای. هرچه بکاری همان را پس میگیری. جهان هستی منصف و عادل است، برداشت امروز ما از زندگی حاصل کشتههای دیروز ماست.
ریسک:رسیدن به هر هدفی، همیشه مستلزم قبول خطر است. چاشنی زندگی دست زدن به کارهای تازه و خلق تازهها از جوهر خویشتن است. بیخطری نیروی حیات را خفه میکند.
تعهد:وقتی ما بر خود مسلط میشویم اتفاق جالبی میافتد، بدین معنی که اغلب همان تعهد کافیست. به بیان دیگر وقتی ما حاضر میشویم هر بهایی را برای رسیدن به هدف خود بپردازیم عموما دیگر نیازی به پرداخت آن پیش نمیآید.
تلاش:ما نیاز به تلاش داریم زیرا طبیعت ما آنرا «طلب» میکند. زیرا تلاش، امتیاز و اشتیاق انسان برای یادگیری،خودآزمایی، آزمایش و تجربه است. اشتباه اغلب مردم اینجاست که تنها برای رسیدن به اهداف نهایی کار میکنند و نه برای لذت از کار کردن و به همین خاطر است که وقتی به اهداف مورد نظر خود نمیرسند دچار یاس و افسردگی میشوند.
اوضاع وقتی بهتر میشود که ما بهتر شویم همه چیز زمانی تغییر میکند که ما تغییر کرده باشیم و نه قبل از آن.
وقتی فلسفه فردی شما این باشد که « من تمام تلاش خود را خواهم کرد صرف نظر از اینکه …» آنوقت است که همیشه میتوانید سرافرازانه بر عقاید خود بایستید. شکست آسیب میرساند اما این آسیب زمانی شدیدتر است که بدانیم حداکثر تلاش خود را بهکار نبردهایم.
پایان شب سیه: زندگی اینگونه است، همیشه سردترین و تاریکترین لحظهها درست قبل از سپیده است، اما اگر خود را از سقوط و نومیدی حفظ کنیم پاداشها به زودی سرازیر میشوند.
پافشاری:پافشاری یک راز است، رازی که انسانهای موفق بخوبی از آن آگاهند. اینان میدانند که این راز عامل اصلی پیروزی است اما بازندگان پافشاری را به منزلهی نوعی « تلاش اضافی» بیمورد تلقی میکنند ( البته پافشاری را با کلهشقی نباید اشتباه گرفت)
درخواست کردن: درس اول چگونه رسیدن به هر خواستهای، درخواست کردن آن است. به چندین دلیل عمده زیر مطرح کردن خواستهها حائز اهمیت است:
۱- درخواست کردن نشانه اعتمادبهنفس و ارزش قائل بودن برای خود است و این برای سلامت مهم است.
۲- اولین قدم منطقی برای تفهیم خواستههای خود به دیگران است زیرا هیچکس قادر به خواندن ذهن ما نیست
۳- برای دیگران هم لذت کمک کردن به ما را در بردارد.
و اگر کسی به شما جواب منفی دهد به معنی لیاقت نداشتن شما نیست بلکه تنها بدین معنی است که ایدههای شما با ایدههای آن شخص جفت نمیشود.
دلایل و نتایج:اگر زندگی دلخواه خود را ندارید، اگر واقعا کار دلخواه خود را انجام نمیدهید هیچ عذری برای توجیه آن پذیرفته نیست. میزان لذتی که از زندگی میبریم با میزان سرزنش اوضاع و احوال نسبت معکوس دارد.
نیاز به زمان: طبیعت همیشه نیازمند زمان است. بلوط یکشبه بزرگ نمیشود، رشد و تکامل ما نیز چنین است. بنا کردن اعتماد، پرورش یک بدن سالم، یک تجارت سودآور همه و همه نیازمند زمان است.
استراحت:طبیعت گاهبهگاه به استراحت و آسودگی نیاز دارد. ما نیز به فراغت، به استراحت، به مرور، به تامل و به بودن نیازمندیم.
از کودکان بیاموزیم: وقت خود را با بچهها بگذرانید و چیزهای بیشتری در مورد خندیدن، کنجکاوی، پذیرفتن، اعتماد، اراده و تصور خلاق از آنها بیاموزید، بچهها برای آموزش ما آمدهاند.
فعالیت بیوقفه:مادامی که در حرکت هستیم وقتی برای نگران شدن نداریم بهاینترتیب از ضعف وحشتناکی که ناشی از تعبیر و تفسیرهای شخصی شخصی است اجتناب کردهایم. رمز شادی و تکامل در فعالیت است.
اگر استفاده نکنید، از دستش میدهید:
جهان هستی پیوسته ما را ترغیب به مشغول ماندن میکند. قانون بهرهبرداری قانونی شگفتانگیز است. ما را به حرکت وامیدارد و وقتی میتوانیم آنچه را داریم برای خود نگه داریم که از آن حداکثر استفاده را ببریم.
آسوده باشید و امور را به حال خود واگذارید:از دیدگاه علمی، وقتی ما آسوده هستیم ریتم مغزی حرکتی آرامتر به خود میگیرد یعنی امواج آلفا را نشان میدهد و در این حالت است که انسان توانایی و خلاقیت بسیار بیشتری از خود نشان میدهد و نتایج مطلوب به سهولت به بار میآیند.
عدم وابستگی:برای رسیدگی به اهداف خود بکوشید اما زندانی این اهداف نباشید ما برای بدست آوردن بعضی چیزها لازم است قادر باشیم بدون آنها زندگی کنیم.
تغییر: جز تغییر هیچ چیز دوام نمیآورد. با این همه بهنظر میرسد که ما گاه این قانون را فراموش میکنیم و یاسها رنجهای فراوانی را بیجهت به خود تحمیل میکنیم.
کنارگذاری:برای خلق یک جریان سالم، تمام چیزهایی را که نمیخواهید، استفاده نمیکنید یا نیاز ندارید رها کنید. جدا از احساساتی که بدین ترتیب آشکارا به مرحلهای از تعالی میرسند ناگهان میبینید که مانند یک آهنربا چیزهای تازهتری را به خود جذب میکنید.
اگر مصمم هستید که قبل از استفاده کردن از هر چیزی ابتدا آنرا درک کنید باید مدتها انتظار بکشید. تجربه به من ثابت کرده است اگر آنچه را داریم بپذیریم و از آن استفاده کنیم بیشترین لطف را به خود کردهایم. بگذارید دیگران وقت خود را به توجیه مسائل بگذرانند بیایید دنبال نتیجه گرفتن باشیم.
امروز مهم است: هرجا که هستید همانجا نقطهی آغاز است، تلاش بیشتر امروز، سازندهی فردای متفاوت شماست.
چنان چه باردار شدن برای شما و همسرتان تبدیل به یک چالش شده است، بدانید تنها شما نیستید که دچار این مشکل هستید. مطالعات نشان داده اند که 10 تا 15 درصد از زوج ها نابارور هستند.
ناباروری به معنای عدم توانایی در بارداری، علی رغم وجود روابط جنسی متعدد و بدون جلوگیری کردن از بارداری در عرض حداقل یک سال، تعریف می شود.
چنان چه تعریف ناباروری شامل حال شما و همسرتان می شود، این احتمال وجود دارد که عامل قابل درمانی، تلاش تان برای بچه دار شدن را مختل نماید.
ناباروری می تواند به دلیل یک عامل منفرد در فرد یا در همسر وی ایجاد شده باشد و یا ترکیبی از عوامل مختلف از حامله شدن فرد و یا تداوم حاملگی جلوگیری کند.
خوشبختانه درمان های مختلف موثری برای غلبه بر ناباروری وجود دارند که احتمال بارداری را به طور قابل توجهی می افزایند.
علائم
بیشتر زوج ها در طی 6 ماه اولی که تلاش شان برای باردار شدن را آغاز می کنند به هدف شان یعنی باردار شدن نایل می گردند. به طور کلی بعد از 12 ماه آمیزش بدون جلوگیری، حدود 85 درصد از زوج ها باردار می شوند و در طی 36 ماه باقی مانده، در حدود 50 درصد از زوج ها به طور خود به خود آبستن می شوند.
نشانه اصلی ناباروری عدم توانایی زوج ها در باردارشدن است و نشانه مهم دیگری وجود ندارد.
در برخی موارد خانم های نابارور دوران قاعدگی غیرطبیعی دارند. این احتمال وجود دارد که یک مرد نابارور نیز نشانه هایی از مشکلات هورمونی مانند تغییراتی در رشد موها و یا عملکرد جنسی اش داشته باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد:
به طور کلی نباید خیلی نگران ناباروری بود مگر این که شما و همسرتان به طور منظم برای حداقل یک سال، آمیزش داشته باشید و بارداری رخ ندهد.
به هر جهت اگر شرایطی به شرح زیر برای شما مصداق دارد باید زودتر از گذشت یک سال با پزشک خود مشورت کنید:
- اگر خانمی هستید با سن بالاتر از 30 سال و یا به مدت 6 ماه دوران قاعدگی نداشته اید.
- اگر خانمی هستید با سابقه سیکل های پریودی دردناک یا نامنظم، درد لگنی، آندومتریوز، بیماری التهابی لگن(PID) و یا سقط جنین های مکرر.
- اگر آقایی با تعداد اسپرم کم هستید و یا سابقه مشکلات جنسی، پروستات و یا بیضه دارید.
علل ناباروری
فرایند تولید مثل انسان، فرایند پیچیده ای است. برای باردار شدن بایستی فرایند تخمک گذاری و لقاح به درستی صورت گیرند.
هر ماه غده هیپوفیز در مغز یک خانم پیامی را برای تخمدان ها به منظور آماده سازی یک تخمک جهت تخمک گذاری صادر می کند.
هورمون های هیپوفیزی(هورمون FSH و هورمون LH) تخمدان ها را تحریک به رهاسازی تخمک می کنند که این مرحله، تخمک گذاری نامیده می شود. در این مدت که معمولاً در روزهای 14 تا 28 سیکل قاعدگی واقع است، زن توانایی باروری را دارا می باشد.
تخمک در طول لوله فالوپ حرکت می کند و می تواند در مدت تقریباً 24 ساعت بعد از رهاسازی اش بارور شود. احتمال حاملگی در هنگامی که آمیزش یک تا دو روز پیش از تخمک گذاری صورت گرفته باشد، بیشتر است.
برای این که بارداری صورت گیرد می بایستی در این مدت یک اسپرم با تخمک در لوله فالوپ ترکیب شود. اسپرم قابلیت بارورسازی تخمک را تا 72 ساعت دارد و باید همزمان با تخمک در لوله فالوپ حضور داشته باشد. به منظور رسیدن یک اسپرم به تخمک، مرد باید نعوظ و انزال کافی برای تحویل مایع منی به واژن داشته باشد. باید تعداد اسپرم به اندازه کافی باشد و باید شکل درستی داشته و در مسیر درست حرکت کند. به علاوه زن باید محیط رحمی و واژن سالمی داشته باشد تا امکان حرکت اسپرم به سمت تخمک وجود داشته باشد. چنان چه تخمک بارور گردد تخم حاصله به درون رحم حرکت کرده، جایی که در آن به آستر رحمی می چسبد، و یک فرایند رشد 9 ماهه را شروع می کند.
در برخی از زوج ها که قصد بچه دار شدن دارند، با اختلالی در این فرایند پیچیده روبه رو می شوند که منتج به ناباروری می گردد.
ناباروری
هر یک از والدین و یا هر دوی آن ها می توانند علت ایجاد ناباروری باشند:
- در حدود 20 درصد از موارد ناباروری به دلیل اختلال در جنس مرد می باشد.
- در حدود 30 تا 40 درصد از موارد، ناباروری به دلیل اختلالی در هر دو جنس زن و مرد می باشد.
- در 40 تا 50 درصد باقیمانده ناباروری به طور کامل به دلیل وجود اختلالی در زن می باشد.
علل ناباروری زنان
دلایل معمول ناباروری زنان عبارت هستند از: آسیب لوله فالوپ، التهاب آندومتر، اختلالات تخمدان، بالا بودن سطوح هورمون پرولاکتین، سندرم تخمدان پلی کیستیک(PCOS)، یائسگی زودهنگام، فیبروئید خوش خیم رحمی و چسبندگی لگنی.
* آسیب یا انسداد لوله فالوپ:
معمولاً آسیب لوله فالوپ به دلیل التهاب لوله فالوپ می باشد.عفونت با کلامیدیا Chlamydia که یک بیماری انتقالی جنسی است بیشترین و رایج ترین علت این عارضه می باشد. ممکن است فرد متوجه التهاب لوله فالوپ نشود و نشانه ای در وی وجود نداشته باشد؛ ولی همچنین می تواند منجر به درد و تب نیز شود. آسیب لوله ای از طرف دیگر می تواند منجر به نوعی حاملگی شود که تخم بارور شده قادر به عبور از لوله فالوپ و جایگذاری در رحم نیست(حاملگی خارج از رحم ).
پس، عفونت لوله ای می تواند منجر به ایجاد مشکلاتی در باروری شود. علاوه بر آن که خطر حاملگی خارج از رحم با هر بار ابتلا به عفونت لوله ای افزایش می یابد.
* آندومتریوز:
آندومتریوز زمانی ایجاد می گردد که بافت رحمی در خارج از رحم جای گذاری و رشد داشته باشد و معمولاً عملکرد تخمدان ها، رحم و لوله های فالوپ تحت تاثیر قرار می گیرد. این جای گذاری به سیکل هورمونی پاسخ داده و همزمان با آستر رحمی به صورت ماهانه رشد کرده و دچار ریزش و خون ریزی می شود و بدین نحو منتهی به التهاب می شود. درد لگنی و ناباروری در زنان مبتلا به آندومتریوز معمول هستند.
* نارسایی تخمدان:
برخی از موارد ناباروری زنان به دلیل نارسایی تخمدانی است. اختلال قسمتی از مغز که تنظیم تخمدانی را به عهده دارد می تواند منجر به سطوح پایین دو هورمن LH , FSH شود. حتی بی نظمی ناچیزی در سیستم هورمونی می تواند از آزاد سازی تخمک توسط تخمدان جلوگیری کند(عدم تخمک گذاری). دلایل اختلالات مسیر هیپوتالاموس - هیپوفیزی که منتج به عدم تخمک گذاری می شوند عبارت هستند از صدمات فیزیکی، تومور، ورزش شدید و گرسنگی. به علاوه برخی از داروها نیز می توانند با نارسایی تخمدان مرتبط باشند.
* بالابودن میزان پرولاکتین(هیپر پرولاکتینمیا):
هورمون پرولاکتین، سینه را تحریک به تولید شیر می کند. سطوح بالای آن در زنانی که باردار یا شیرده نیستند می تواند تخمک گذاری را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین افزایش سطوح پرولاکتین می تواند تعیین کننده وجود تومور هیپوفیزی باشد. به علاوه برخی از داروها می توانند سطوح پرولاکتین را افزایش دهند. ترشح شیر در صورت باردار نبودن یا شیرده نبودن نشانه ای از سطوح بالای پرولاکتین است.
* سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS):
در این سندروم بدن شما مقدار زیادی هورمون آندروژن تولید می کند که تخمک گذاری را تحت تاثیر قرار می دهد و یا این که حساسیت سلول ها به هورمون های زنانه کمتر از معمول بوده که نتیجه آن عدم تخمک گذاری فعال است. همچنین این سندرم با مقاومت انسولین و چاقی نیز مرتبط است.
* یائسگی زود هنگام(نارسایی تخمدان نارس):
یائسگی زودرس به معنای قطع قاعدگی و تخلیه تخمدان ها قبل از سن 40 سالگی است. اگر چه علت مشخصی ندارد ولی شرایط خاصی با ایجاد یائسگی زود هنگام مرتبط هستند که عبارتند از: بیماری های سیستم ایمنی، شیمی درمانی یا پرتو درمانی و استعمال دخانیات.
ناباروری
* فیبروئیدهای رحمی:
فیبروئیدها تومورهای خوش خیمی هستند که در دیواره رحمی وجود دارند و در زنان سنین 30 تا 40 سال معمول هستند. فیبروئیدها به ندرت از طریق مسدود کردن لوله های فالوپ منجر به ناباروری می شوند. غالباً فیبروئیدها در جایگذاری تخم بارور شده مداخله ایجاد می کنند.
* چسبندگی رحمی:
چسبندگی های رحمی، گروهی از بافت های همبند جای زخم هستند که ارگان ها را بعد از عفونت رحمی، آپاندیسیت یا جراحی های شکمی و رحمی به یکدیگر متصل می کنند. این بافت های همبند می توانند در باروری اختلال ایجاد کنند.
* دلایل دیگر:
- برخی از داروها: ناباروری های زود گذر می توانند با مصرف برخی از داروها ایجاد گردند. در بیشتر موارد ناباروری بعد از قطع داروی مربوطه برطرف می گردد.
- مشکلات تیروئیدی: نارسایی های غده تیروئید اعم از پُرکاری تیروئید(هیپرتیروئیدیسم) و یا کم کاری تیروئید(هیپوتیروئیدیسم) می توانند در سیکل قاعدگی اختلال ایجاد کرده و منجر به ناباروری شوند.
- سرطان و درمان های آن: سرطان های خاصی به ویژه سرطان های دستگاه تولید مثلی زنان به شدت بر باروری زنان اثر مخرب دارند. پرتو درمانی و شیمی درمانی هر دو توانایی تولید مثل زنان را تحت تاثیر قرار می دهند. شیمی درمانی برعملکرد تولید مثل و باروری زنان و مردان اثر مخرب دارد.
- دیگر شرایط پزشکی: شرایط پزشکی مرتبط با بلوغ دیررس و یا آمنوره(قطع قاعدگی) می توانند بر باروری زنان اثرگذار باشند و دیگر شرایطی مانند بیماری کوشینگ، بیماری سلول های خونی داسی شکل، بیماری کلیوی و دیابت.
- دریافت کافئین: مصرف بالای کافئین می تواند منجر به ناباروری در زنان شود.